Jennifer van Leur, Eric Verkaar 

De participatiewet is vanaf januari een feit. In de kern komt deze nieuwe wet er op neer dat sociale werkplaatsen gaan sluiten omdat die te duur zijn en mensen ‘apart’ zetten. Om er dan toch voor te zorgen dat mensen met een beperking  aan het werk komen, is het de bedoeling dat werkgevers deze mensen ‘zo maar’ een baan gaan aanbieden. Als het niet vanzelf gaat, komt er een verplicht ‘quotum’ zoals in Duitsland.

De vraag die wij graag willen stellen: hebt u al werkgevers in de rij zien staan die mensen met een beperking ‘als vanzelfsprekend’ een baan gaan aanbieden omdat dat in de wet staat? Gelukkig kennen we wel een paar van deze voorbeeldige werkgevers, maar een rij kunnen we er niet van maken. Maar wat moet er dan gebeuren?

Om te beginnen kunnen werkgevers kennis opdoen bij mensen met een beperking (en hun organisaties) oer de  vraag: wat is er nodig om met een beperking aan de slag te kunnen gaan? Vaak is dat niet zo heel veel en gaat het om eenvoudige aanpassingen. Maar het begint vooral bij de vraag: wat wil iemand? Waar droomt hij of zij van en wat kan en wil iemand graag leren? Uitgaan van individuele mogelijkheden is daarbij het devies. En daarbij hoeven de beperkingen van iemand helemaal niet uit het oog verloren te worden: ga daar reel mee om. Wij pleiten voor een individuele benadering op maat, waarbij ook gekeken wordt naar het creëren van werk, passend bij iemand mogelijkheden en wensen. En als die baan dan niet 100 procent loonwaardig is, dan zijn daar gelukkig goede regelingen voor om een werkgever te compenseren.

Ligt het nu alleen aan werkgevers die bang en onwetend zijn, dat maar weinig mensen met een beperking aan werk komen?  Nee, ook aan de zijde van mensen met een beperking als potentiële werknemers, liggen angsten en een gebrek aan kennis. Kan ik dat wel? Ben ik de ander niet tot last? En hoe past werk in mijn leefritme, kost het me niet te veel energie?  Dat zijn allemaal vragen waar je als (toekomstig) werknemer en werkgever een antwoord op moet zoeken, op maat.

Maar maatwerk kost tijd en dus geld. Is het dat wel waard? Wij denken van wel: betaalde arbeid geeft waarde aan je inzet, aan je kwaliteiten. Maar niet alleen voor jezelf: ook voor een werkgever, voor je collega’s en voor de samenleving als geheel. Eerlijk verdiend loon, hoe beperkt misschien ook, is altijd waardevoller voor iedereen, dan een inkomen waar je niets voor hebt mogen doen. Wij kiezen hier bewust voor het woord mogen, omdat het de verantwoordelijkheid van ons allen als werkgevers, collega’s, buren en vrienden is, om mensen met een beperking aan een betaalde baan te helpen. Leveren we daar geen inspanning voor, dan kun je daar van vinden, dat we de ander geen kans willen bieden om een eigen inkomen te mogen verdienen.

Kortom: iedereen aan het werk krijgen vraagt inspanningen op maat van ons allemaal! Wie begint?