Vanavond 8 oktober zit ik in het publiek van het tv programma ‘debat op 2’. Over de kosten van de zorg. Helaas mag ik niet meepraten. Voor het debat wordt gebruik gemaakt van de resultaten van een Zorgbelang E-panel onder 1275 Nederlanders ( http://bit.ly/nQnoc0) . Het debat zal zich toespitsen op de vragen of er wel of niet extra betaald moet worden voor ongezond gedrag en of dure levensverlengende behandelingen wel een goede investering in de zorg zijn.

Het E-panel onder met name zorggebruikers geeft aan dat de meesten vinden dat je gedrag dat mogelijk tot ongezonder leven leidt niet met meer kosten voor burgers moet belasten. De grote vraag is of je dit wel voor alle gedrag goed kunt vaststellen en of met name mensen die het al zwaar hebben, dan ook nog van het roken, drinken of lekker eten moet afhouden. En hoe gaan we dat dan allemaal controleren? Komt de politie langs om jaarlijks je Body Mass Index (BMI) te meten? En is het dan niet beter bij een veel te foute BMI niet alleen de zorgpremie te verhogen, maar meteen tot gedwongen opname over te gaan? Voorkomen van nog erger is uiteraard beter dan later moeten genezen.

De meeste deelnemers aan het E-panel vinden het daarnaast moeilijk om te beoordelen wat een dure behandeling dan aan levenswinst moet opleveren. Men vindt dat iedereen recht heeft op dezelfde behandeling, ongeacht de levensverwachting. en of je die behandeling mag krijgen moet een arts beoordelen. Niet de politiek of ene verzekeraar, maar de patiënt hoeft het ook niet zelf te doen.

Met andere woorden: de weg om kosten te besparen via het financieel straffen van mogelijk ongezond gedrag en het beperken van dure behandelingen wordt niet als verantwoord gezien. Maar wat dan wel?

Het korten op PGB’s en eigen bijdragen op de GGZ (waarom is een psychische ziekte financieel meer belastbaar dan een lichamelijk probleem?) is ook al niet populair. Daarmee betalen de meest kwetsbare groepen de duurder wordende rekening van de zorg.

Steeds meer stemmen gaan op om lokaal en regionaal partijen als ziekenhuizen, huisartsen, andere zorginstellingen, verzekeraars maar ook gemeenten samen een budget te geven op basis van objectieve zaken als het aantal ouderen en het aantal voorkomende ziekten of beperkingen in een gebied. Deze partijen moeten dan samen keuzes gaan maken binnen het budget dat is politiek wordt vastgesteld. Daar hoort ook de visie van patiënten bij. In mijn ogen zijn patiënten en hun organisaties deze vraag te lang uit de weg gegaan: als het met minder moet, waar leggen wij dan de prioriteiten en waar de pijn? Zijn wij als patiëntenbeweging bereid en in staat een bijdrage aan deze komende discussies op lokaal en regionaal vlak te leveren? Graag daag ik patiënten en patiëntenorganisaties uit deze uitdaging aan te gaan. Zorgbelang (in elk geval in Gelderland) wil deze uitdaging graag met jullie aangaan.